समानार्थी शब्द | Samanarthi Shabd In Marathi | Synonyms Words In Marathi |

Samanarthi shabd in marathi  : आज आपण 'समानार्थी शब्द मराठी' याबद्दल अधिक माहिती जाणून घेणार आहोत.1000 पेक्षाही जास्त समानार्थी शब्दांचा अभ्यास आपण या ठिकाणी करणार आहोत. समानार्थी शब्दांना हिंदीमध्ये ' पर्यायवाची शब्द' तर इंग्रजीमध्ये 'Synonyms word' असे म्हणतात.

 समानार्थी शब्द म्हणजे काय  ? समानार्थी शब्द म्हणजे सारख्याच अर्थाचे शब्द. एखाद्या शब्दाच्या अर्थासारखाच अर्थ असणाऱ्या दुसऱ्या शब्दांना समानार्थी शब्द असे म्हणतात.

उदा. 

झाडे - वृक्ष,

झेंडा - ध्वज,

जमीन - धरती,

आयुष्य - जीवन

समानार्थी शब्द कसे तयार होतात ?  

काही शब्दांना ठराविक उपसर्ग लागून विरुद्धार्थी शब्द तयार होतात हे आपण यापूर्वी पाहिले. मात्र समानार्थी शब्द तयार  होताना असे उपसर्ग लागत नाहीत. दोन वेगवेगळे शब्द मात्र त्यांचा अर्थ सारखा असेल तर त्यांना समानार्थी शब्द म्हटले जाते. ( आम्ही लवकरच नवीन शब्दांची भर घालू... धन्यवाद ) 

शब्द	समानार्थी शब्द
आई	माता, जननी, माय,जननी
अभिनेता	नट
अपराध	गुन्हा
अग्नी	आग, विस्तव, अनल, पावक, वन्ही
अत्याचार	अन्याय, जुलूम
अचल	स्थिर, शांत, पर्वत
अपाय	त्रास, इजा
अमृत	पीयूष, सुधा, संजीवनी
अवचित	एकदम, अचानक
अवर्षण	दुष्काळ
अविरत	सतत, अखंड
अनर्थ	अरिष्ट, संकट
अरण्य	रान, वन, कानन, विपिन, जंगल
अहंकार	गर्व, घमेंड
आरसा	दर्पण
आकाश	गगन, नभ, अंबर, व्योम, खग, आभाळ
आयुष्य	जीवन
आनंद	हर्ष, मोद, तोष, आमोद
आश्चर्य	नवल, अचंबा
आज्ञा	आदेश, हुकूम
आपत्ती	संकट
आसन	बैठक
आस	इच्छा, मनीषा
आसक्ती	लोभ, हव्यास
अंग	शरीर, काया, तनू, देह
अंगार	निखारा
अंत	शेवट, अखेर
अंतरीक्ष	अवकाश
इहलोक	मृत्युलोक
इशारा	सूचना, खूण
इंद्र	सुरेंद्र, देवेंद्र
उणीव	कमतरता, न्यून, न्यूनता
उपवन	बगीचा, बाग, उद्यान, वाटिका
उदर	पोट
उदास	खिन्न, दुःखी
उत्कर्ष	भरभराट
उपद्रव	त्रास, छळ
ऊर्जा	शक्ती
एकजूट	एकी, ऐक्य, एकता
ऐश्वर्य	श्रीमंती, वैभव
औक्षण	ओवाळणे
कष्ट	श्रम, मेहनत
करमणूक	मनोरंजन
कट	कारस्थान
कटी	कंबर
कठोर	निर्दय, निष्ठुर
कनक	सोने, कांचन, हेम, सुवर्ण
कमळ	पंकज, अंबुज, राजीव, पुष्कर, सरोज,
कपाळ	ललाट, भाल,  मस्तक
काठ	किनारा, तट, तीर
कान	कर्ण, श्रवण, श्रोत्र
कावळा	काक, एकाक्ष, वायस
काष्ठ	लाकूड
किल्ला	गड, तट, दुर्ग
किमया	जादू, चमत्कार
कुटी	झोपडी
कृपण	कंजूष, चिकू
कृश	हडकुळा
खडक	खूप मोठा दगड, पाषाण
खटाटोप	प्रयत्न, मेहनत, धडपड
खग	पक्षी, विहग, अंडज, द्विज
खड्ग	तलवार
खेडे	गाव, ग्राम
खंत	खेद, दुःख
ख्याती	प्रसिध्दी, कीर्ती
गवई	गायक
ग्रंथ	पुस्तक
गनिम	शत्रू, अरी
गणपती	गजानन, लंबोदर, पितांबर, विनायक,
गरुड	खगेंद्र, द्विजराज, वैनतेय
गृहिणी	घरधनीण
गाणे	गीत
गाय	धेनू, गो, गोमाता
गोष्ट	कथा, कहाणी
गौरव	सत्कार
गंध	वास, परिमळ
घर	सदन, गृह, निवास, भवन, निकेतन
घोडा	अश्व, वारू, हय, तुरग
चेहरा	तोंड, मुख, वदन, आनन
चौफेर	चहूकडे, सर्वत्र, भोवताली
चंद्र	रजनीनाथ, शशांक, शशी, सुधांशू, सुधाकर
चांदणे	कौमुदी, ज्योत्स्ना, चंद्रिका
छडा	शोध, तपास
छंद	नाद, आवड
छिद्र	भोक
जरा	म्हातारपण
ज्येष्ठ	मोठा, वरिष्ठ
जयघोष	जयजयकार
जिन्नस	पदार्थ
जिव्हाळा	माया, प्रेम, ममता
जीर्ण	जुने
झुंबड	गर्दी, रीघ, थवा
झाड	वृक्ष, तरू, पादप, द्रुम
झुंज	लढा, संग्राम, संघर्ष
झेंडा	ध्वज, निशाण, पताका
झोका	हिंदोळा
टंचाई	कमतरता
ठसा	खूण
ठग	लुटारू
ठक	लबाड
ठेकेदार	कंत्राटदार,मक्तेदार
डोके	मस्तक, शिर, माथा
डोंगर	पर्वत, नग, शैल, अचल
डोळे	चक्षू, अक्ष, नयन, नेत्र, लोचन
ढग	मेघ, जलद, अभ्र, अंबुद, पयोद
ढीग	रास
तलाव	कासार, सारस, तटाक, तळे
तरुण	जवान, युवक
तारे	तारका, चांदण्या, नक्षत्रे
तारू	जहाज, गलबत
तिमीर	अंधार, काळोख
तृषा	तहान, लालसा
तृण	गवत
तुरुंग	कैदखाना, कारागृह, बंदिखाना
थंड	शीत, गार, शीतल
थवा	समुदाय, घोळका, गट, चमू, जमाव
दंत	दात
दंडवत	नमस्कार
दास	चाकर, नोकर
दारा	बायको, पत्नी
दानव	राक्षस, दैत्य, असुर
दागिना	अलंकार, भूषण
दिन	दिवस, वासर, अह
दीन	गरीब
दुजा	दुसरा
दुनिया	जग
दुर्दशा	दुरवस्था, दुःस्थिती
दुर्धर	कठीण, गहन
देव	सुर, ईश्वर, ईश, परमेश
दैन्य	दारिद्रय
धरती	धरणी,पृथ्वी, वसुंधरा, वसुधा, मही, भूमी, क्षोणी, धरित्री, अवनी, रसा
धवल	पांढरे, शुभ्र
धनुष्य	चाप, कोदंड, धनू, तिरकमठा
धन	पैसा, संपत्ती, द्रव्य, वित्त, संपदा
नगर	शहर, पूर, पुरी
नजराणा	भेट, उपहार
नवनीत	लोणी
नदी	सरिता, तटिनी, जीवनदायिनी
नृप	राजा, भूप, भूपती, भूपाळ, नरेश, महीपती
नाथ	धनी, स्वामी
नारळ	श्रीफळ,नारिकेल
निर्जन	ओसाड
निर्झर	झरा
निर्मळ	स्वच्छ
नीच	तुच्छ, अधम, चांडाळ
नेता	नायक, पुढारी
नौदल	आरमार
पशू	प्राणी, जनावर, श्वापद
पती	नवरा, भ्रतार
पर्वत	नग, अद्री, गिरी,अचल, शैल
परिमल	सुवास, सुगंध
पाणी	जल, पय, उदक, वारी, नीर, सलील, जीवन
पारंगत	निपुण, तरबेज
पान	पर्ण, पत्र, पल्लव
पोपट	राघू, रावा, शुक, कीर
पंक	चिखल
पंक्ती	रांग, ओळ, पंगत
पंडित	शास्त्री, विद्वान, बुद्धिमान
प्रकाश	उजेड, तेज
प्रजा	लोक, रयत, जनता
प्रपंच	संसार
प्रतीक	चिन्ह, खूण
प्रताप	पराक्रम, शौर्य
प्राचीन	पूर्वीचा, पुरातन, जुनाट
प्रात:काळ	सकाळ, उषा, पहाट
प्रेम	माया, लोभ, स्नेह
फूल	पुष्प, सुमन, कुसुम, सुम
बहर	हंगाम, सुगी
बक	बगळा
बाप	वडील, पिता, जनक, जन्मदाता, तात
बांधेसूद	रेखीव, सुडौल
बेढब	बेडौल
बैल	वृषभ, पोळ, खोंड
बंधन	निर्बंध, मर्यादा
बंधू	भाऊ, भ्राता
ब्रीद	बाणा, प्रतिज्ञा
भगिनी	बहीण
भरवसा	विश्वास, खात्री
भार	ओझे
भान	शुद्ध, जागृती
भाऊबंद	नातेवाईक, आप्त, सगेसोयरे
भुंगा	भ्रमर, भृंग, अलि , मिलिंद
भू	जमीन, धरा, भूमी, धरणी, धरित्री
भेद	फरक, भिन्नता
भेकड	भित्रा, भ्याड, भीरू
महिमा	थोरवी, मोठेपणा, माहात्म्य
मनसुबा	बेत, विचार
मकरंद	मध
मलूल	निस्तेज
मंदिर	देऊळ, देवालय
मयूर	मोर
मत्सर	द्वेष, असूया
मार्ग	रस्ता, वाट, पथ, सडक
मानव	मनुष्य, माणूस, नर, मनुज
मासा	मीन, मत्स्य
मित्र	दोस्त,  सवंगडी, साथीदार, सोबती, स्नेही
मुलामा	लेप
मुलगा	सुत, पुत्र, तनय, नंदन, लेक, आत्मज
मुलगी	तनया, दुहिता, कन्या, तनुजा, लेक, सुता, पुत्री, आत्मजा
मूषक	उंदीर

शब्द	समानार्थी शब्द
मेष	मेंढा
मोहिनी	भुरळ
मौज	मजा, गंमत
मंगल	पवित्र
याचक	भिकारी
यातना	दुःख, वेदना
यान	अंतराळवाहन
युवती	तरुणी
रात्र	रजनी, यामिनी, निशा, रात
रुक्ष	कोरडे, नीरस
रोष	राग
रंक	गरीब
लढा	लढाई, संघर्ष
लाज	शरम, भीड
लाडका	आवडता
लावण्य	सौंदर्य
वर	नवरा, पती, भ्रतार
वंदन	नमस्कार, प्रणाम, नमन, अभिवादन, प्रणिपात
वर्षा	पाऊस, पावसाळा
वचक	धाक, दरारा
वत्स	वासरू, बालक
वारा	वायू, वात, अनिल, मरुत , पवन, समीर
वासना	इच्छा
वाली	रक्षणकर्ता, कैवारी
वायदा	करार
विलंब	उशीर
विमल	निष्कलंक, निर्मळ
विवंचना	काळजी, चिंता
विद्रूप	कुरूप
विनय	नम्रता
विस्तृत	विशाल, विस्तीर्ण
विस्मय	आश्चर्य नवल
विलग	सुटे, अलग
विषण्ण	खिन्न, कष्टी
वीज	चपला, चंचला, तडिता, बिजली, सौदामिनी, विद्युत, विद्युल्लता
वेश	पोशाख
व्यथा	दुःख
व्रण	खूण, क्षत
व्याकूळ	दुःखी, कासावीस
शव	प्रेत
शक्ती	बळ, जोर, ताकद, सामर्थ्य, ऊर्जा
शर	बाण, तीर, सायक
शत्रू	अरी, रिपू, वैरी
शेज	बिछाना, अंथरूण, शय्या
शिकारी	पारधी
शिक्षक	गुरुजी, मास्तर, गुरु
शीघ्र	जलद
शीण	थकवा
शिकस्त	पराकाष्ठा
सज्जन	संत
समाधान	आनंद, संतोष
समुद्र	सागर, सिंधू, रत्नाकर, जलधी, पयोधी, जलनिधी
समय	वेळ
साप	सर्प, भुजंग, अही
संहार	नाश, विनाश, सर्वनाश, विध्वंस
स्वच्छ	नीटनेटका, निर्मळ, साफ
स्तुती	प्रशंसा, कौतुक
साधू	संन्यासी
साथ	सोबत, संगत
सुगम	सुलभ, सोपा,सुकर
सुरेल	सुश्राव्य
सुंदर	सुरेख,छान, देखणे
सीमा	वेस, मर्यादा, शीव
सेवक	दास, नोकर
सैन्य	फौज, दल
संघ	गट, चमू, समूह
संशोधक	शास्त्रज्ञ
संदेश	निरोप
संकल्प	बेत, मनसुबा
स्वामी	धनी,मालक
स्वेद	घाम, घर्म
सूर्य	रवी, भास्कर, भानू, आदित्य, दिनकर, दिनमणी, सविता, वासरमणी, मार्तंड, मित्र
संग्राम	युद्ध, समर, संगर, लढाई
संशय	शंका
सिंह	वनराज, केसरी, मृगेंद्र
स्री	महिला, वनिता, नारी, ललना, कामिनी
हताश	निराश
हरिण	मृग, सारंग, कुरंग
हत्ती	गज, कुंजर
हात	कर, हस्त, पाणि, भुजा, बाहू
हिम	बर्फ
हिंमत	धैर्य, धाडस
हुशार	चतुर, चाणाक्ष
होडी	नाव, नौका, तर
क्षत	जखम, व्रण, इजा
क्षमा	माफी
क्षय	झीज, ह्रास
क्षीण	अशक्त
क्षीर	दूध
क्षुधा	भूक
क्षेम	कल्याण, हित, कुशल
क्षोभ	क्रोध
row93 col 1	row93 col 2
row94 col 1	row94 col 2
row95 col 1	row95 col 2
row96 col 1	row96 col 2
row97 col 1	row97 col 2
row98 col 1	row98 col 2
row99 col 1	row99 col 2
row100 col 1	row100 col 2
row101 col 1	row101 col 2
row102 col 1	row102 col 2
row103 col 1	row103 col 2
row104 col 1	row104 col 2
row105 col 1	row105 col 2
row106 col 1	row106 col 2
row107 col 1	row107 col 2
row108 col 1	row108 col 2
row109 col 1	row109 col 2
row110 col 1	row110 col 2
row111 col 1	row111 col 2
row112 col 1	row112 col 2
row113 col 1	row113 col 2
row114 col 1	row114 col 2
row115 col 1	row115 col 2